
دندان قروچه در کودکان
دندان قروچه در کودکان: علتها، راهکارهای درمانی و نگرانیها

دندان قروچه یا به اصطلاح انگلیسی و علمی بروکسیسم (Bruxism) در واقع نوعی ناهنجاری هیجانی، فیزیکی و رفتاری است که در سنین مختلف میتواند بروز کند . در پی این ناهنجاری فرد دندان های خود را خوداگاه یا ناخودآگاه به هم میفشارد و در نهایت ساییدگی در دندان ها اتفاق می افتد به سبب این مشکل صدایی از دهان فرد بیرون می آید که به آن دندان قروچه گفته میشود . این وضعیت نتیجه مشکلی است یعنی ابتدا مشکلی وجود دارد که خود را بصورت دندان قروچه بروز میدهد .

دندان قروچه در کودکان خصوصا در سنین 3 الی 6 سالگی بسیار شایع است اما در بزرگسالان نیز دندان قروچه وجود دارد ازین رو ما در این مطلب سعی در بررسی دلایل دندان قروچه در کودکان، راهکارهای درمانی و نگرانیهای مرتبط با این مشکل را خواهیم داشت .
دلایل دندان قروچه در کودکان
1. استرس و اضطراب:
در کودکان 3 الی 6 ساله مواردی باعث دندان قروچه در کودکان خواهد بود که با بررسی و دانستن آنها میتوان مشکلات را تا حدود زیادی رفع نمود . کودکان خصوصا در اوایل زمانیکه دندان های اولیه خود را در دهان خواهند داشت عملا استرس و اضطراب ناخودآگاهی خواهند داشت، از داخل گونه های خود را گاز میگیرند، چیزیکه تا کنون وجود نداشته، الان در دهان خود دارند و این موارد باعث میشوند که دندان قروچه خود را بروز دهد .

پس یکی از مهمترین دلایل دندان قروچه در کودکان، استرس و اضطراب خواهد بود. تغییرات روزمره، مشکلات خانوادگی و نگرانیهای مدرسه در سنین بالاتر میتواند منجر به افزایش استرس و در نتیجه دندان قروچه شود. که با بهبود شرایط زندگی دندان قروچه نیز کمتر احساس میشود .
2. ناترازی دندان ها و نیاز به ارتودنسی :
بسیاری از کودکان به دلیل آناتومی صورت و شرایط استخوان و فکی متفاوت، که دلایل ژنتیکی اغلب دارد، دندان های ناترازی نیز خواهند داشت ازین رو به دلیل عدم تراز مناسب دندانها، دندان قروچه اتفاق می افتد. در این حالت، کودک برای ایجاد هماهنگی بین دندانها به طور ناخودآگاه دندانها را به هم میساید. برای رفع این مسئله ارتودنسی دندان ها پیشنهاد میشود .

3.عفونت ها و بیماری های جسمی :
کودکان در سنین پایین بسیار حساس هستند و مشلاتی از قبیل عفونت گوش، آلرژیها و نقص در سیستم تنفسی میتواند باعث دندان قروچه در کودکان شود. چکاپ های دوره ای و مشاوره با متخصص کودکان میتواند این نگرانی ها را تا حدود زیادی رفع نماید .
4.اختلالات خواب :
اختلالات خواب به آپنه ها و وقفه های تنفسی از لحاظ علمی اطلاق میشود اما هر گونه بدخوابی ،بی خوابی ،کم یا زیاد خوابیدن میتوان علتی برای دندان قروچه در کودکان باشد . کودکان خصوصا در سنین پایین برای داشتن رشد مناسب و تمرکز، نیاز به ساعت خواب متناسب خواهند داشت که اگر به هر دلیلی این اختلالات وجود داشته باشد به عناوین مختلفی دندان قروچه بروز خواهد کرد .

5. عوامل ژنتیکی :
عوامل ژنتیکی در بسیاری از بیماری های انسان دخیل هستند و جالب است بدانیم در برخی موارد، دندان قروچه نیز میتواند به دلایل ژنتیکی رخ دهد. اگر یکی از اعضای خانواده فرد از دندان قروچه رنج میبرد، احتمال ابتلای دیگر اعضای خانواده نیز افزایش مییابد.

6. مصرف مواد محرک:
میل نمودن مواد کافئینی هم بصورت قهوه و چای و هم بصورت شکلات و کاکائو، و همچنین مصرف نیکوتین و برخی داروهای محرک میتواند به تحریک عضلات فک و ایجاد دندان قروچه منجر شود. همچنین مصرف الکل نیز میتواند این اختلال را تشدید کند.ازین رو در شرایطی که بزرگسالان به دندان قروچه دچار هستند حتما پیشنهاد میشود این موارد منع و دیگر مصرف نشوند.

راهکارهای درمانی برای دندان قروچه

تا کنون متوجه شده ایم که دندان قروچه دلایلی دارند که اگر این پیش زمینه ها تغییر کنند یا درمان شوند میتواند تا حدود زیادی از دندان قروچه جلوگیری شود .در مطالب زیر راهکارهایی برای درمان دندان قروچه به شما عزیزان ارائه میشود :
1. مدیریت استرس و اضطراب: برای مدیریت استرس و اضطراب فعالیت هایی وجود دارد که میتواند تا حدود زیادی این مشکلات را کم کند مثلا ورزش کردن یوگا و مراقبه نقاشی و وفعالیت های هنری میتواند اثرات مثبتی در جلوگیری از دندان قوچه داشته باشد

2. استفاده از محافظ دندان یا همان نایت گارد: وسیله ای در دندان پزشکی وجود دارد به نام نایت گارد یا محافظ دندان که در موارد شدید، استفاده از محافظ دندان یا نایتگارد که توسط دندانپزشک تجویز میشود، میتواند جلوی آسیب به دندانها را بگیرد وقتی جلوی سایش دندان ها گرفته میشود یعنی عملا دندان قروچه برطرف شده است …

3. اصلاح ناترازی دندانها و مراجعه به ارتودنتیست: یکی از دلایل دندان قروچه ناترازی و عدم ردیف بودن دندان ها است پس برای تراز نمودن تنها راه ، مشاوره با دندانپزشک و انجام ارتودنسی خواهد بود.

4. درمان اختلالات خواب: خواب و اختلالات خواب تخصصی است که در دانشگاه های معتبر جهان در حال مطالعه و بررسی است ازین رو در صورت وجود اختلالات خواب، مراجعه به متخصص خواب و درمانهای مرتبط میتواند به کاهش دندان قروچه کمک کند در کلینیک خواب توسط دستگاه های مختلف فرد در حال خواب پایش میشود و میتوان مسائلی که باعث بدخوابی یا بی خوابی فرد میشود را درمان نمود .
5. حمایت عاطفی و خانوادگی: در بسیاری از مواقع فرزندان بصورت ناخودآگاه استرس های عادی بزرگسالان را جذب میکنند برای جلوگیری از نگرانی ها و اضطراب بیش از حد، ایجاد محیطی آرام و حمایت عاطفی از کودک میتواند به کاهش استرس و دندان قروچه کمک کند.
6. اصلاح عادات روزانه : نوشیدنی ها و مواد مصرفی ما در ایجاد دندان قروچه تاثیر خواهند داشت پس با این اوصاف تغییر عادات روزانه نیز میتواند به کاهش دندان قروچه کمک کند. این تغییرات شامل کاهش مصرف کافئین و نیکوتین، اجتناب از جویدن اشیاء سخت مانند مداد یا ناخن و پرهیز از فشردن دندانها در طول روز است.

7. مصرف دارو : در موارد شدید دندان قروچه، دندانپزشک برای بیمار نه الزاما کودکان، داروهایی مانند آرامبخشها یا داروهای ضد اضطراب تجویز میکند. این داروها به آرامش عضلات فک و کاهش فشار بر روی دندانها کمک میکنند. اما لطفا بدون نظر دندانپزشک از داروهای خواب یا آرامش بخش ها استفاده نکنید شاید دندانپزشک با توجه به شرایط شما نیازی به تجویز دارو نبیند.
8. فیزیوتراپی فک و صورت : فیزیوتراپی در مواقعی که عضلات بدن به خوبی کار نکنند یا درد داشته باشند میتواند کمک حال بیماران باشد پس در مواقعی که دندان قروچه رخ میدهد اگر منشاء ایجاد کننده دندان قروچه فک و صورت باشد، میتواند به بهبود عملکرد عضلات فک و کاهش درد و ناراحتی ناشی از دندان قروچه کمک کند. تمرینات مخصوص فک، ماساژ و استفاده از تکنیکهای حرارتی میتوانند به بهبود وضعیت فک و کاهش علائم کمک کنند.

نگرانیهای مرتبط با دندان قروچه
بسیاری از والدین بیم آن دارند که این دندان قروچه های کودک در سنین بالاتر نیز وجود داشته باشد اما در بیشتر موارد، دندان قروچه در کودکان یک مشکل موقتی است و با گذر زمان ، خود به خود برطرف میشود و بعد از سنین 6 سال عمدتا چنین مشکلاتی گزارش نمیشود .

با این حال، اگر دندان قروچه کودک به طور مداوم و شدید ادامه یابد،با توجه به اینکه میتواند باعث آسیب به دندانها خصوصا مینای دندان و همچنین درد فک و سردرد شود، مشاوره با دندانپزشک و متخصص روانشناسی ضروری خواهد بود.
از چه سنی باید نگران دندان قروچه باشیم؟
سوال مهمی که والدین از دندانپزشکان کودک میپرسند این است که “از چه سنی باید نگران دندان قروچه کودک باشیم ؟” در پاسخ به این سوال میتوان گفت که دندان قروچه میتواند در هر سنی رخ دهد، اما میزان نگرانی و اهمیت آن در هر دوره سنی کودک متفاوت است.

اما بطور کلی دندان قروچه در کودکان، به خصوص در سنین 3 تا 6 سالگی، امری شایع است و معمولاً با رویش دندانهای شیری یا دائمی همراه است. در بسیاری از موارد، این نوع دندان قروچه به مرور زمان و با رشد کودک بهبود مییابد و نیاز به درمان خاصی ندارد. با این حال، اگر دندان قروچه در کودک به صورت مداوم و شدید باشد، باید به دندانپزشک مراجعه کرد تا از بروز مشکلات جدی تر جلوگیری شود.
مکانیزم دندان قروچه (چرا دندان قروچه رخ میدهد؟)
دندان قروچه زمانی رخ میدهد که عضلات فک به طور مداوم و ناخودآگاه منقبض شوند چگونگی انقباض بسیتگی به عواملی دارد که بالاتر عنوان شد، این انقباضات باعث میشوند که دندانها با نیروی زیاد به هم فشرده شوند یا به هم ساییده شوند که عملا این فشار زیاد باعث از بین رفتن مینای دندان خواهد بود . در برخی موارد، صداهای ناشی از این فشار یا سایش میتواند آنقدر بلند باشد که اطرافیان فرد متوجه آن شوند.

کدام دندانها در دندان قروچه درگیر میشوند؟
در دندان قروچه تمامی دندانها میتواند را درگیر شود، اما معمولاً دندانهای عقبی (مولرها) و دندانهای پیشین (اینسیزورها) بیشترین فشار را تحمل میکنند. فشردن یا ساییدن دندانهای عقبی میتواند منجر به سایش شدید آنها شود و در برخی موارد که شدت دندان قروچه بالاست حتی به شکستگی دندانها منجر گردد. در موارد شدیدتر، دندان قروچه میتواند به مشکلات مفصل فک (TMJ) منجر شود که حتما بصورت اورژانسی باید به دندانپزشک و متخصص فک و صورت مراجعه نمود.

عوارض دندان قروچه

دندان قروچه به خودی خود در صورتیکه خفیف باشد خیلی نمیتواند عوارض خاصی داشته باشد اما نگرانی زمانی بوجود می آید که دندان قروچه خفیف نیست و در صورت عدم درمان میتواند به عوارض جدی و طولانیمدت منجر شود. در ادامه به برخی از مهمترین عوارض دندان قروچه اشاره میکنیم:
1. سایش و شکستگی دندانها
سایش مداوم دندانها میتواند به تضعیف مینای دندان و در نهایت به شکستگی دندان منجر شود. پس از شکست دندان نیاز به درمان های زیبایی و ترمیم کامپوزیت یا سرامیک نیاز خواهد بود در صورتیکه شکستگی خیلی زیاد باید به حدی که دندان از دست برود عملا نیاز به ایمپلنت دندان و کاشت دندان احساس خواهد شد.

2. حساسیت دندانی
در صورتی که دندان قروچه مسبب سایش مینای دندان باشد ، میتواند به افزایش حساسیت دندانی دامن بزند. افرادی که از دندان قروچه رنج میبرند، ممکن است در هنگام مصرف غذاهای سرد یا گرم، درد و ناراحتی زیادی را تجربه کنند عکس دندانی میگیرند تا برای درمان ریشه اقدام کنند اما در عکس عفونت دندان مشاهده نمیشود زیرا این حساسیت به دلیل دندان قروچه خواهد بود.

3. مشکلات فک و مفصل (TMJ)
مشکل فک و مفصل با نام علمی TMJ در دندانپزشکی وجود دارد که متاسفانه در شرایط حاد دندان قروچه میتواند باعث بروز مشکلات در مفصل فکی (TMJ) شود. مشکلات TMJ شامل درد، صدای کلیک یا قفل شدن فک در هنگام باز و بسته کردن دهان است که درمان این مسئله اغلب از طریق جراحی فک فقط امکان پذیر است .

4. سردرد و درد صورت
فشار مداوم بر روی عضلات فک میتواند به سردرد و درد در ناحیه صورت منجر شود. این دردها معمولاً در ناحیه گیجگاه و پشت سر احساس میشوند و ممکن است به مرور زمان تشدید شوند که برای بررسی این موضوع افراد عمدتا به سراغ پزشکان مغز و اعصاب میروند تا شاید بتوانند درد های میگرنی خود را درمان کنند اما این دردهایی که در ناحیه فک و سر ایجاد میشود عمدتا بعد از دندان قروچه اتفاق می افتد نه به دلیل میگرن.

5. مشکلات خواب
افرادی که از دندان قروچه رنج میبرند، همانند کسانیکه خروپف دارند، مشکلاتی در خواب تجربه خواهند کرد . دندان قروچه میتواند باعث بیداریهای مکرر در طول شب و کاهش کیفیت خواب میشود و پس از بیدارشدن فرد احساس خواب آلودگی و خستگی مفرط خواهد داشت.

اطلاعات دندانپزشکی
بسیاری از موارد دیگر اعم از بررسی،چکاب و فالوآپ های دوره ای توسط دندانپزشک، مصرف نکردن همزمان مواد غذایی داغ و بسیار سرد،استفاده از دهانشویه های رقیق شده و متعادل میتواند سلامت دندان شما را تضمین نماید ما در دندانپزشکی دکتر علی هاشمی سجادی کلیه خدمات درمانی اعم از ایمپلنت – ترمیم و پر کردن دندان – سفیدی و بلیچینگ دندان – اندو و درمان ریشه( عصب کشی) – دندانپزشکی اطفال – جراحی دندان -پروتز های ثابت و متحرک و … انجام میدهیم .
اگر به دنبال بهترین مرکز دندانپزشکی در غرب تهران میگردید تا بتوانید دندانی سالم و درمانی بدون درد را تجربه کنید دندانپزشکی دکترعلی هاشمی سجادی واقع در جنت آباد تهران به شما کمک میکند تا ضمن کاهش ترس از دندانپزشکی، بتوانید بهترین ایده ها را که مناسب دندان شماست با کمترین هزینه و زمان انجام دهید .
برای دریافت وقت ویزیت و مشاوره با دندانپزشک میتوانید با شماره های زیر تماس بگیرید .
تلفن مطب:(44826557-44828722)021
تلفن همراه :09125490311
تلفن اورژانس :09394826557
بدون دیدگاه