پست و مقاله

علت خشکی دهان

همه چیز درباره خشکی دهان یا بیماری (Xerostomia)

مشکل خشکی دهان (Xerostomia)

خشکی دهان یا زروستومیا (Xerostomia) به وضعیت یا مشکلی گفته می‌شود که غدد بزاقی دهان قادر به تولید بزاق کافی برای مرطوب نمودن دهان نباشد.در واقع کار بزاق دهان این است که بتواند با رطوبتی که ایجاد میکند نقش مهمی در سالم نگه داشتن دهان، کمک به گوارش غذا، و محافظت از دندان‌ ها در برابر پوسیدگی دارد. اما در شرایطی این مشکل خیلی حاد به نظر میرسد که خشکی دهان باعث ناراحتی در بیماران شود اما اگر خشکی دهان موقت یا مزمن باشد جای نگرانی ندارد و بسته به علت آن، شدت علائم متفاوت است.

علائم خشکی دهان

علائم خشکی دهان بسته به نوع و شرایط هر فردی متفاوت است اما بطور کلی علائمی که ایجاد میکند چسبندگی و حالت خشکی بصورت پیش فرض وجود دارد که این علائم باعث ترک خوردن لب ها و احتمالا بوی بد دهان را نیز در پی دارد . خشکی دهان باعث میشود گلو ملتهب شود و در بلعیدن غذا فرد دچار مسئله باشد این موارد همگی میتواند روی قدرت چشایی انسان تاثیر گذار باشد .

خشکی دهان و تأثیر آن بر سلامت دهان و دندان

دندان به بزاق ترشح شده بسیار وابسته است خشکی دهان باعث کاهش ترشح بزاق می‌شود که این موضوع می‌تواند زمینه‌ ساز پوسیدگی دندان، بیماری‌های لثه و عفونت‌های دهانی شود. بزاق وظیفه شستن ذرات غذا و خنثی کردن اسید های تولید شده توسط باکتری‌های غذایی را بر عهده دارد. بدون بزاق کافی، دندان‌ ها در معرض خطر قرار می‌گیرند ازین باب خشکی دهان یک بیماری محسوب میشود و باید زود به آن رسیدگی شود.

Complications

Not having enough saliva and getting dry mouth can lead to:

• Increased plaque, tooth decay and gum disease.
• Mouth sores.
• A yeast infection in the mouth, also known as thrush.
• Sores or split skin at the corners of the mouth, or cracked lips.
• Poor nutrition from having problems with chewing and swallowing.

چرا دهان خشک میشود؟

خشکی دهان دلایل مختلفی دارد مثلا کم آبی بدن خیلی سریع در دهان خود را بروز میدهد این مسئله در تابستان که تعریق زیاد است یا فرد دچار تب شده است خیلی مهم خواهد بود زیرا کم آبی مشکلات گوارشی، فشار خون و … را نیز در پی دارد .

اما در اثر مصرف داروهایی مثل آنتی هیستامین، دیورتیک یا داروهای ضد افسردگی احتمال خشکی دهان وجود دارد . ولی داروها عمدتا برای درمان استفاده میشوند پس بیماری هایی مثل سندروم شوگرن،ایدز و آلزایمر نیز میتوانند باعث خشکی دهان شوند .بطور کلی خشکی دهان به یکی از دلایل زیر میتواند اتفاق بیفتد و اصلا موضوع سطحی و کم اهمیتی نیست مثلا خشکی دهان می‌تواند باعث سختی در جویدن غذا و کاهش تجزیه اولیه مواد غذایی شود، این مشکل میتواند منجر به سوء هاضمه و مشکلات گوارشی شود.

پس حتما با مشورت با دندانپزشکی دکتر علی هاشمی سجادی این مورد را در مراحل اولیه بررسی و رفع نمایید :

1.کمبود آب بدن
2.عوارض جانبی داروها
3.بیماری‌های مزمن
4.دیابت
5.عادات زندگی ناسالم مانند مصرف زیاد کافئین، دخانیات
6.استرس
7.کم‌کاری تیروئید

رابطه دیابت با خشکی دهان

دیابت یک بیماری متابولیک است و خشکی دهان یکی از علائم رایج در بیماران دیابتی است . افزایش سطح قند خون باعث اختلال در عملکرد غدد بزاقی دهان می‌شود در نتیجه، تولید بزاق را کاهش می‌دهد. همچنین دیابت می‌تواند باعث تغییر در ترکیب بزاق و افزایش احتمال عفونت‌های دهانی و بوی بد دهان شود.

داروهای دیابت و خشکی دهان

بیماران دیابتی از داروهایی برای کنترل دیابت استفاده می‌کنند که این داروها می‌توانند به خشکی دهان منجر شوند. برخی از داروهای دیابت که ممکن است به عنوان عوارض جانبی باعث کاهش ترشح بزاق دهان شوند (خشکی دهان یا زروستومیا) عبارتند از:

1. متفورمین (Metformin)

• عوارض جانبی مرتبط: یکی از داروهای رایج دیابت نوع 2 متفورمین است که گاهی باعث خشکی دهان می‌شود. این عارضه بویژه در بیمارانی که به صورت طولانی‌ مدت از متفورمین استفاده می‌کنند، بیشتر دیده می‌شود.

2. مهارکننده‌های SGLT2 (مانند داپاگلیفلوزین و کاناگلیفلوزین)

• عوارض جانبی مرتبط: این داروها با کاهش گلوکز خون از طریق دفع قند اضافی در ادرار، باعث کم‌ آبی بدن و در نتیجه کاهش ترشح بزاق میشوند.

3. سولفونیل‌اوره‌ها (مانند گلی‌بنکلامید و گلی‌کلازید)

• عوارض جانبی مرتبط: این داروها با تحریک پانکراس برای ترشح انسولین ممکن است در برخی بیماران، خشکی دهان یا طعم فلزی در دهان ایجاد کنند.

4. مهارکننده‌های DPP-4 (مانند سیتاگلیپتین)

• عوارض جانبی مرتبط: اگر چه این داروها بطور کلی ایمن هستند، گاهی ممکن است باعث کاهش ترشح بزاق و خشکی دهان شوند.

5. انسولین

• عوارض جانبی مرتبط: به صورت مستقیم انسولین باعث خشکی دهان نمی‌شود، اما تغییرات در سطح قند خون ناشی از مصرف انسولین ممکن است به کاهش ترشح بزاق و خشکی دهان منجر شود.

6. مهارکننده‌های GLP-1 (مانند لیراگلوتاید و دولاگلوتاید)

• عوارض جانبی مرتبط: این داروها در برخی افراد باعث ایجاد خشکی دهان، طعم بد دهان یا کاهش آب بدن می‌شوند.

خشکی دهان و عوارض آن برای بیماران دیابتی

بیماران دیابتی حتی در استفاده از ایمپلنت دندان محدودیت خواهند داشت ازین رو خشکی دهان و عوارض آن باید در بیماران دیابتی بررسی و مطالعه شود .همانطور که کاهش ترشح بزاق در افراد عادی میتواند زمینه ساز پوسیدگی دندان شود در بیماران دیابتی نیز کمبود بزاق دهان باعث کاهش شستشوی دهان می‌شود و قند باقی‌ مانده در دهان می‌تواند به پوسیدگی دندان منجر شود.

در نتیجه التهابات ایجاد شده بواسطه خشکی دهانی، بیماری های لثه میتواند ایجاد شود که خود این بیماری های لثه و پریودنتال برای بیماران دیابتی که دندان ندارند میتواند استفاده از دندان مصنوعی و پروتزهای دندانی را با مشکل مواجه کند.

روش‌های درمان و مدیریت خشکی دهان

با روش هایی که میتوان خشکی دهان را تا حد زیادی مدیریت کرد تا علائم خشکی دهان برطرف شود اما اگر این خشکی دلایل متابولیکی داشته باشد میبایست حتما توسط پزشک گوارش و داخلی بررسی شود . یکی از روش ها نوشیدن مایعات زیاد به ویژه آب است. آب در طول روز می‌تواند به مرطوب نگه داشتن دهان کمک کند.

در بازار اسپری ها یا ژل های مخصوص جلوگیری کننده از خشکی دهان وجود دارد پس میتوان استفاده از مرطوب کننده های دهانی را نیز در دستور کار قرار داد .در نهایت تغییر رژیم غذایی میتواند در کاهش خشکی دهان تاثیر داشته باشد خصوصا مصرف میوه‌ها و سبزیجات آبدار مثل کاهو و کاهش مصرف غذاهای شور و خشک به بهبود علائم خشکی دهان کمک می‌کند.

پیشگیری از خشکی دهان

با راهکارهای زیر میتوانید تا حدود زیادی از خشکی دهان جلوگیری نمایید :

1. رعایت بهداشت دهان و دندان ( مسواک زدن و نخ دندان کشیدن منظم)
2. کنترل قند خون در بیماران دیابتی(بیمارانی که قند خون خود را در بازه مدیریت شده نگه میدارند خشکی دهانی کمتری را تجربه میکنند)
3. پرهیز از مصرف زیاد کافئین، دخانیات و الکل (مصرف قهوه باعث از دست دادن آب بدن میشود این کم آبی در نهایت منجر به مشکل خشکی دهان میتواند باشد)

اطلاعات دندانپزشکی

بسیاری از موارد دیگر اعم از بررسی،چکاب و فالوآپ های دوره ای توسط دندانپزشک، مصرف نکردن همزمان مواد غذایی داغ و بسیار سرد،استفاده از دهانشویه های رقیق شده و متعادل میتواند سلامت دندان شما را تضمین نماید ما در دندانپزشکی دکتر علی هاشمی سجادی کلیه خدمات درمانی اعم از ایمپلنت – ترمیم و پر کردن دندان – سفیدی و بلیچینگ دندان – اندو و درمان ریشه( عصب کشی) – دندانپزشکی اطفال – جراحی دندان -پروتز های ثابت و متحرک و … انجام میدهیم .

اگر به دنبال بهترین مرکز دندانپزشکی در غرب تهران میگردید تا بتوانید دندانی سالم و درمانی بدون درد را تجربه کنید دندانپزشکی دکترعلی هاشمی سجادی واقع در جنت آباد تهران به شما کمک میکند تا ضمن کاهش ترس از دندانپزشکی، بتوانید بهترین ایده ها را که مناسب دندان شماست با کمترین هزینه و زمان انجام دهید .

برای دریافت وقت ویزیت و مشاوره با دندانپزشک میتوانید با شماره های زیر تماس بگیرید .

تلفن مطب:(44826557-44828722)021

تلفن همراه :09125490311

تلفن اورژانس :09394826557

“سلامت دندان شما اولویت ماست”